Wyniki wyszukiwania

Autor	Mirosława Tereszczuk
Tytuł	Rynek mięsa wieprzowego w Polsce w obliczu afrykańskiego pomoru świń (ASF)
Title	The Pork Market in Poland in the Face of African Swine Fever (ASF)
Słowa kluczowe	ASF – afrykański pomór świń, rynek mięsa wieprzowego, eksport, Polska
Key words	ASF – African swine fever, pork market, exports, Poland
Abstrakt	Celem badania jest ocena oddziaływania wirusa afrykańskiego pomoru świń ASF (African Swine Fever) na rozwój i funkcjonowanie rynku mięsa wieprzowego w Polsce. Wirus ten pojawił się w Polsce w lutym 2014 roku u dzików, a następnie w lipcu 2014 roku u świń. Badanie obejmuje lata 2014-2018, czyli okres występowania wirusa ASF w Polsce. Do końca lipca 2018 roku odnotowano 182 przypadki ASF u świń i ponad 2,6 tysiąca u dzików w czterech województwach wschodniej i centralnej Polski, a największe skupisko tej choroby zlokalizowane jest w województwie lubelskim. Pojawienie się wirusa ASF negatywnie wpłynęło na rynek mięsa wieprzowego w Polsce, skutkując ograniczeniami w eksporcie tego mięsa, kosztami likwidacji ognisk choroby i bioasekuracji. Mimo tych trudności produkcja mięsa wieprzowego w Polsce w latach 2014-2018 odznaczała się tendencją wzrostową, a eksport jedynie w pierwszym roku występowania ASF obniżył się, w kolejnych latach, w związku z dywersyfikacją rynków zbytu, odnotowano jego wzrost. Do badania zastosowano metodę opisową i proste analizy statystyczne.
Abstract	The aim of the study is to assess the impact of African swine fever virus (ASF) on the development and functioning of the pork market in Poland. This virus appeared in Poland in February 2014 in wild boars, and then in July 2014 in pigs. The study covers the years 2014-2018, the period of ASF virus in Poland. By the end of July 2018, there were 182 cases of ASF in pigs and over 2.6 thousand in wild boars in four provinces of eastern and central Poland, and the largest cluster of this disease is located in the Lublin province. The appearance of ASF virus has had a negative impact on the pork market in Poland, resulting in restrictions on the export of this meat, costs of eradication of outbreaks and biosecurity. Despite these difficulties, the production of pork at this time was characterized by an upward trend, while exports only in the first year of the ASF decreased, but in subsequent years, due to the diversification of markets, there was an increase in exports. The descriptive method and simple statistical analyzes were used for the study.
Cytowanie	Tereszczuk M. (2018) Rynek mięsa wieprzowego w Polsce w obliczu afrykańskiego pomoru świń (ASF).Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 3: 306-314
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n3_s306.pdf

Autor	Kamila Musiał, Wiesław Musiał
Tytuł	Mimikra jako przykład decepcji w przyrodzie a przejawy oszustwa w ekonomii - wybrane problemy
Title	MIMICRY AS AN EXAMPLE OF DECEPTION IN NATURE AND EXPRESSIONS OF FRAUD IN ECONOMY
Słowa kluczowe	mimikra, przyroda ożywiona, oszustwo, ekonomia
Key words	mimicry, nature, deception, economy
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę poszukiwania i objaśnienia analogii pomiędzy uniwersalizmem zjawiska decepcji w przyrodzie i oszustwa w sferze ekonomii. W obydwu obszarach analizy, zjawisko to najczęściej przyjmuje formę mimikry obronnej lub agresywnej. Do wykształcenia złożonych form oszukiwania, czy zwodzenia w świecie zwierząt doprowadziło rozpowszechnienie modelu drapieżca-ofiara, który poprzez maskowanie się lub udawanie kogoś innego, miał zapewnić ochronę przed atakiem lub taki atak ułatwić. W ekonomii można natomiast spotkać postawy przybierające postać mimikry, a więc analogicznego do przyrody kreowania się na kogoś innego, poprzez oszukańcze strategie stosowane przez różnorodnych wyzyskiwaczy, żerujących na naiwności stereotypach i automatyzmach ludzkich reakcji. Najczęściej są one spotykane w sferze marketingu, przybierając bardzo profesjonalne i wyrafinowane formy postaw marketerów i podmiotów przez nich reprezentowanych. Można tam dostrzec pewien symetryzm i analogie postępowań w zakresie odnoszenia indywidualnych korzyści kosztem innych.
Abstract	The aim of the study was to find and evaluate the analogy between the universality of the phenomenon of deception in nature and in economy. In both areas of the analysis, this most often takes a form of mimicry (defensive or aggressive). To create such complex forms of deception among animals, mostly contributed the prevalance of predator-victim model, and using guises or pretending to be something else, was supposed to provide protection against attack or just to facilitate such attack. In the economy one can find attitudes that take the form of mimicry, and thus analogous to the nature, which are also based on pretending to be someone else. This is used by some exploiters, reaping on stereotypes and automatisms of human behaviour. They are most often found in the marketing sphere, taking up very professional and sophisticated forms of attitudes of marketers and represented by them entities. Also there may be found some symmetry and analogies of behaviours in terms of gaining individual benefits at the expense of others.
Cytowanie	Musiał K., Musiał W. (2018) Mimikra jako przykład decepcji w przyrodzie a przejawy oszustwa w ekonomii - wybrane problemy.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 136-149
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s136.pdf

Autor	Łukasz Pietrych, Aldona Skarżyńska
Tytuł	Projekcja opłacalności uprawy zbóż w Polsce w 2022 roku na tle prognozy produkcji zbóż w Unii Europejskiej do 2030 roku
Title	Projection of Profitability of Cereal Crops in Poland in 2022 against the Forecast of Cereal Production in the European Union in 2030
Słowa kluczowe	produkcja roślinna, modele trendu, prognozowanie
Key words	cereal production, trend models, forecasting
Abstrakt	Celem badań było określenie wpływu prognozowanej zmiany cen środków do produkcji rolnej, plonów oraz cen sprzedaży produktów na opłacalność uprawy pszenicy ozimej, żyta ozimego i jęczmienia jarego w 2022 roku. Rezultaty badań wskazują na poprawę wyników produkcyjnych i cenowych badanych zbóż. Stwierdzono, że najsilniejszy wzrost przychodów odnotują producenci żyta. Zbadano również zakres odchyleń od wyników projekcji zbóż, ze względu na jednostkowe zmiany plonu, ceny i kosztów uprawy. Wyniki wskazują, że żyto i jęczmień jary charakteryzuje dość duża wrażliwość na każdy z czynników dochodotwórczych, natomiast w przypadku pszenicy ozimej siła ich oddziaływania jest słabsza. Postępujące procesy integracji powodują, że tego typu rozważania należy prowadzić z uwzględnieniem przewidywanych zmian na rynku unijnym. W związku z tym wyniki zaprezentowano na tle zmian jakie do 2030 roku przewiduje Komisja Europejska.
Abstract	The aim of the research was to determine the impact of the forecasted change in the prices of agricultural production, yield and product sales prices on the profitability of winter wheat, winter rye and spring barley in 2022. Research results indicate an improvement in the production and price results of the examined cereals. We calculate that the strongest forecasted revenue increase is observed in the case of rye producers. The range of deviations from cereal projection due to unit changes in yield, price and cultivation costs were also examined. The results indicate that rye and spring barley are characterized by quite high sensitivity to each of the income-generating factors, while in the case of winter wheat the strength of their impact is weaker. The progressive integration processes indicate that our considerations should take into account the anticipated changes on the EU market. Thus the results are presented in the light of predicted changes in the European Commission 2030 forecast.
Cytowanie	Pietrych Ł., Skarżyńska A. (2018) Projekcja opłacalności uprawy zbóż w Polsce w 2022 roku na tle prognozy produkcji zbóż w Unii Europejskiej do 2030 roku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 224-234
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s224.pdf

Autor	Aldona Skarżyńska
Tytuł	Wykorzystanie czynników produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego w wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	The Use of Production Factors in Farms Specializing in Production of Fattening Cattle in Selected European Union Countries
Słowa kluczowe	produkcja wołowiny, czynniki produkcji, efektywność, dopłaty
Key words	beef production, factors of production, efficiency, subsidies
Abstrakt	Celem badań była ocena wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego w sześciu krajach, które są największymi producentami wołowiny w UE-15 (we Francji, Niemczech, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Irlandii) i w dwóch krajach zaliczanych do UE-N13 (w Polsce i Rumunii). W badaniach wykorzystano dane FADN EU średnie w latach 2010-2015. Zbadano produktywność i dochodowość czynników wytwórczych, sprawność ekonomiczną produkcji oraz uzależnienie gospodarstw od dopłat. Wyniki wskazują na przewagę producentów wołowiny we Włoszech, Hiszpanii, Rumunii i w Polsce. W gospodarstwach we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Irlandii koszty były wyższe od wartości produkcji, w efekcie dochód był ujemny. Stratę pokryły dopłaty, miały też wpływ na wysokość dochodu, jego poziom nie wynikał jednak z wysokiej efektywności produkcji.
Abstract	The aim of the study was to assess the use of production factors in farms specializing in production of cattle for fattening in six countries, which are the biggest producers of beef in the EU-15 (in France, Germany, Italy, Great Britain, Spain and Ireland) and in two countries included in the EU N13 (in Poland and Romania). The research used FADN EU average data in 2010-2015. The productivity and profitability of production factors, the economic efficiency of production and the dependence of farms on subsidies were examined. The results indicate an advantage of beef producers in Italy, Spain, Romania and Poland. In farms in France, Germany, Great Britain and Ireland, the costs were higher than the value production, as a result the income was a negative value. The loss was covered by subsidies, which also influenced the amount of income, but its level did not result from high production efficiency.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2018) Wykorzystanie czynników produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego w wybranych krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 280-290
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s280.pdf

Autor	Małgorzata Juchniewicz, Katarzyna Łukiewska
Tytuł	Bariery rozwoju gospodarstw rolnych użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Title	Barriers to the Development of Farms Using Land from the Agricultural Property Resources of the State Treasury
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, rozwój, bariery rozwoju, województwo warmińsko-mazurskie
Key words	farms, development, barriers to development, Warmian-Masurian Voivodeship
Abstrakt	Zachodzące przekształcenia społeczno-gospodarcze, w tym procesy liberalizacji i globalizacji, wzrost konkurencji oraz zmieniające się oczekiwania nabywców powodują, że warunki w jakich funkcjonuje rolnictwo są coraz bardziej złożone. Celem badań było określenie barier rozwoju gospodarstw rolnych w opinii rolników, którzy w swojej działalności użytkowali grunty pochodzące z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP). Badaniem objęto 167 gospodarstw zlokalizowanych na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego. Uzyskane wyniki przedstawiono dla całej badanej grupy oraz w zależności od formy zagospodarowania gruntów pochodzących z ZWRSP. Z przeprowadzonych badań wynika, że rozwój gospodarstw rolnych zdaniem badanych hamowany jest głównie przez czynniki kosztowo-cenowe, takie jak: niestabilne ceny skupu, wysokie koszty produkcji rolniczej, wysokie ceny na środki produkcji oraz brak kapitału na rozwój.
Abstract	The ongoing socio-economic transformations in Poland, including the processes of liberalization and globalization, increased competition and changing expectations of buyers cause the conditions in which agriculture operates to be more and more complex. The purpose of the research was to identify barriers to the development of farms, in the opinion of farmers who in their operation used land from the Agricultural Property Resources of the State Treasury (ZWRSP). The study covered 167 farms located in the area of Warmian-Masurian Voivodeship. The obtained results were presented for the entire studied group and according to the form of land management from the ZWRSP. The research shows that the development of farms, according to the respondents, is mainly inhibited by cost and price factors, such as: unstable purchase prices, high costs of agricultural production, high prices for means of production and lack of capital for development.
Cytowanie	Juchniewicz M., Łukiewska K. (2018) Bariery rozwoju gospodarstw rolnych użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 207-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s207.pdf

Autor	Katarzyna Chrobocińska, Katarzyna Łukiewska
Tytuł	Źródła przewagi konkurencyjnej gospodarstw rolnych wykorzystujących aktywa z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Title	SOURCES OF A COMPETITIVE ADVANTAGE OF AGRICULTURAL FARMS USING ASSETS FROM THE AGRICULTURAL PROPERTY RESERVE OF THE STATE TREASURY
Słowa kluczowe	źródła przewagi konkurencyjnej, konkurencyjność gospodarstw rolnych
Key words	sources of competitive advantage, competitiveness of farms
Abstrakt	W opracowaniu określono najważniejsze źródła przewagi konkurencyjnej w gospodarstwach rolnych wykorzystujących w działalności grunty pochodzące z ZWRSP. Badania zostały przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego. Celem badań była ocena częstotliwości wykorzystania źródeł przewagi konkurencyjnej w gospodarstwach rolnych wykorzystujących aktywa pochodzące z ZWRSP. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że do najczęściej wykorzystywanych w praktyce źródeł przewagi konkurencyjnej wszyscy respondenci zaliczyli: możliwości wykorzystania większej powierzchni gruntów rolnych, niskie koszty, doświadczenie i umiejętność zarządzania firmą, skalę produkcji oraz postęp technologiczny i inwestycje.
Abstract	The study identified the most important sources of competitive advantage in agricultural holdings using assets from the the Agricultural Property Reserve of the State Treasury in their operations. The diagnostic survey method has been used. The aim of the research was to assess the frequency of using sources of competitive advantage in agricultural holdings using assets from the Reserve. The results of the conducted research indicate that the most important sources of competitive advantage were: the possibility of using a larger area of agricultural land, low costs, experience and ability to manage the company, production scale and technological progress of investments.
Cytowanie	Chrobocińska K., Łukiewska K. (2018) Źródła przewagi konkurencyjnej gospodarstw rolnych wykorzystujących aktywa z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 59-70
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s59.pdf

Autor	Arkadiusz Zalewski
Tytuł	Popyt na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej
Title	Demand for Agricultural Mechanization Services in the European Union Countries
Słowa kluczowe	usługi rolnicze, usługi mechanizacyjne, popyt, Unia Europejska
Key words	agricultural services, mechanization services, demand, European Union
Abstrakt	Korzystanie z usług mechanizacyjnych może w istotnym stopniu przyczyniać się do obniżania kosztów produkcji umożliwiając producentom rolnym bezinwestycyjne wdrożenie postępu technicznego. W artykule próbowano określić tendencje występujące w popycie na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej w latach 2010-2017. Badano zmiany wartości usług w przeliczeniu na 1 ha UR oraz zmiany udziału usług mechanizacyjnych w zużyciu pośrednim. Stwierdzono, że wartość usług w przeliczeniu na 1 ha UR średnio w UE zwiększyła się. Wzrósł również udział usług w zużyciu pośrednim. W wyniku grupowania obiektów metodą Warda otrzymano 5 skupień krajów, które różniły się między sobą pod względem zaproponowanych cech, natomiast kraje tworzące dane skupienie charakteryzowały się zbliżonymi wartościami zmiennych. Krajami w których zaobserwowano zarówno wyraźny wzrost wartości usług mechanizacyjnych w przeliczeniu na jednostkę powierzchni jak również zdecydowane zwiększenie wartości usług w zużyciu pośrednim były: Finlandia, Niemcy, Łotwa, Rumunia oraz Estonia. Wyraźny spadek popytu na usługi mechanizacyjne wystąpił natomiast w Grecji i na Litwie.
Abstract	The use of mechanization services can significantly contribute to reducing production costs, enabling agricultural producers to implement technical progress without any investment. The article attempted to identify trends in demand for agricultural mechanization services in the European Union countries in 2010-2017. Changes in the value of services per 1 ha of UAA and changes in the share of mechanization services in total expenditures incurred for agricultural production were examined. It was found that the value of services per 1 ha of UAA on average in the EU increased. The share of services in intermediate consumption has also increased. As a result of grouping objects by the Ward method, 5 clusters of countries were distinguished, which differed among each other in terms of the proposed features, while the countries that created the focus were characterized by similar values of variables. The countries in which both a clear increase in the value of mechanization services per unit area was observed as well as a significant increase in the value of services in indirect consumption were: Finland, Germany, Latvia, Romania and Estonia. A clear decline in demand for mechanization services occurred in Greece and Lithuania.
Cytowanie	Zalewski A. (2018) Popyt na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 50-59
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s50.pdf

Autor	Waldemar Gostomczyk
Tytuł	System aukcyjny jako nowy sposób wspierania OZE
Title	The Auction System as a New Way to Promote Renewable Energy
Słowa kluczowe	odnawialne źródła energii, system aukcyjny, rynek OZE
Key words	renewable energy sources, auction system, renewable energy market
Abstrakt	W artykule dokonano analizy zarówno obowiązujących, jak i projektowanych aktów prawnych w zakresie promowania i wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. Model gospodarki energetycznej oparty na źródłach odnawialnych różnie jest realizowany w poszczególnych państwach. Przy coraz większym udziale OZE oraz poziomu celów na kolejne lata istotne jest aby osiągnięte zostały one przy jak najniższym koszcie wsparcia ze środków publicznych. Z tego względu wiele państw zdecydowało się na stopniowe przechodzenie na system aukcyjny, dający kontrolę kosztów, struktury i przyrostu mocy nowych instalacji OZE. Problemem badawczym jest ocena skuteczności systemu aukcyjnego na tle dotychczas stosowanych instrumentów, zarówno pod względem przyrostu nowych mocy wytwórczych, jak i kosztów osiągania zamierzonych celów. Zagadnienia te, ze względu na krótki okres funkcjonowania nowego systemu nie zostały jeszcze właściwie rozpoznane. W opracowaniu wykorzystano dane pochodzące z lat 2010-2018. Zakres przestrzenny obejmował głównie Polskę, ale również posłużono się przykładami pochodzącymi z innych państw na świecie. W badaniach i analizach posłużono się metodą porównawczą oraz zestawieniem poszczególnych technologii wytwarzania energii odnawialnej według analizowanych wartości. Przyjęto hipotezę, że system aukcyjny oparty na zasadach konkurencyjnych, skuteczniej i przy niższym wsparciu środków publicznych pozwoli osiągać cele związane z promocją odnawialnych źródeł energii.Celem artykułu jest przedstawienie dotychczasowego i nowego systemu wsparcia OZE, cen uzyskiwanych w aukcjach oraz pierwszych doświadczeń z jego wprowadzenia. Materiałem badawczym były materiały statystyczne Eurostatu i GUS-u, dokumenty Komisji Europejskiej, Ministerstwa Energii, Urzędu Regulacji Energetyki, raporty dotyczące systemów wsparcia z krajów europejskich i Polski. Metody badawcze wykorzystane w pracy to analizy dokumentów, aktów normatywnych, kolejnych nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz wydanych na ich podstawie rozporządzeń. Dokonano również oceny i rozpoznanie poziomu wsparcia w systemie aukcyjnym w państwach, które już od wielu lat stosują ten instrument. Analizy te pozwoliły ocenić dotychczasowe efekty przeprowadzonych aukcji, ich zalety i wady, sformułować wnioski w zakresie zmian organizacyjnych zapewniających sprawne funkcjonowanie systemu aukcyjnego.
Abstract	The article analyzes both existing and proposed legal acts in the field of promoting and generating energy from renewable sources. The model of energy management based on renewable sources is implemented differently in individual countries. With the increasing share of renewable energy and the level of objectives for the coming years, it is essential that they are achieved with the lowest possible cost of support from public funds. For this reason, many countries have decided to gradually move to the auction system, giving control over the costs, structure and capacity increase of new RES installations. The research problem is the evaluation of the effectiveness of the auction system against the background of the instruments used so far, both in terms of the increase in new generation capacities and the costs of achieving the intended objectives. These issues, due to the short period of functioning of the new system, have not been properly identified yet. The study uses data from the years 2010-2018. The spatial range was mainly in Poland, but examples from other countries around the world were also used. The research and analysis used a comparative method and a list of individual renewable energy production technologies according to the analyzed values. It has been hypothesized that an auction system based on competitive principles, more effectively and with lower support of public funds will allow for achieving goals related to the promotion of renewable energy sources.The aim of the article is to present the current and new RES support system, prices obtained in auctions and the first experience in its implementation. The research material were Eurostat and GUS statistical materials, documents from the European Commission, the Ministry of Energy, the Energy Regulatory Office, reports on support systems from European countries and Poland. Research methods used in the work include analysis of documents, normative acts, subsequent amendments to the Act on renewable energy sources and regulations issued on their basis. The assessment and recognition of the level of support in the auction system in countries that have been using this instrument for many years was also made. These analyses allowed the assessment of the effects of the auctions carried out, their advantages and disadvantages, and helped formulate conclusions in the field of organizational changes ensuring efficient functioning of the auction system.
Cytowanie	Gostomczyk W. (2018) System aukcyjny jako nowy sposób wspierania OZE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 3: 113-133
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n3_s113.pdf

Autor	Paweł Boczar
Tytuł	Białko roślinne – źródła, koszty produkcji i jakość
Title	Plant Protein – Sources, Production Costs and Quality
Słowa kluczowe	białko, koszty produkcji, wartość odżywcza białka
Key words	protein, production costs, protein quality
Abstrakt	Białko należy do podstawowych składników odżywczych niezbędnych do utrzymania życia. Światowe prognozy pokazują, że będzie to podstawowy makroskładnik limitujący światowe bezpieczeństwo żywnościowe. W światowej strukturze spożycia dominuje białko pochodzenia roślinnego, a podstawowym źródłem białka roślinnego są zboża - wśród nich pszenica. W artykule założono, że głównym źródłem dla rosnącego popytu na białko pozostaną dotychczasowe jego źródła, ponieważ czynnikami decydującymi o wykorzystaniu danego surowca jest jego dostępność, koszt i jakość. Z tego powodu w artykule podjęto próbę charakterystyki głównych źródeł białka roślinnego pod względem wielkości produkcji białka z jednostki powierzchni, kosztów produkcji 1 kg białka i jego jakości. Analizę kosztów produkcji poszczególnych źródeł białka wykonano na podstawie danych z gospodarstw z krajów (lub grupy krajów) głównych jego producentów lub eksporterów. Jakość białka roślinnego scharakteryzowano przy użyciu wskaźnika aminokwasu ograniczającego oraz wskaźnika aminokwasu ograniczającego skorygowanego o strawność rzeczywistą białka. Spośród analizowanych źródeł białka największy plon z jednostki powierzchni oraz najmniejsze bezpośrednie koszty produkcji posiada białko z soi. Białko to również charakteryzuje się największą wartością biologiczną uwzględniając wartość wskaźnika aminokwasu ograniczającego skorygowanego o strawność rzeczywistą białka.
Abstract	Protein is one of the basic nutrients necessary to maintain life. Global forecasts show that protein will be the basic macro component limiting global food security. Vegetable protein dominates the global structure of protein consumption. The primary source of vegetable protein are cereals, and among them, wheat. The article assumes that the main source for the growing protein demand will remain its current sources, because the factors determining the use of a given raw material are its availability, cost and quality. Therefore, the article attempts to characterize the main sources of vegetable protein in terms of protein production per unit area, production costs of 1 kg protein and their quality. The analysis of production costs of individual protein sources was made on the basis of data from farms belonging to the countries (or groups of countries) of its main producers or exporters. The quality of the analyzed proteins was characterized using: Chemical Score (SC) and Protein Digestibility Corrected Amino Acid Score (PDCAAS). From among the protein sources which were analyzed, the highest yield per unit area and the lowest direct production costs are found in soy protein. This protein is also characterized by the highest biological value considering the value of PDCAAS.
Cytowanie	Boczar P. (2018) Białko roślinne – źródła, koszty produkcji i jakość.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 122-132
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s122.pdf

Autor	Anetta Zielińska
Tytuł	Finansowe skutki wypadków przy pracy
Title	FINANCIAL EFFECTS OF ACCIDENTS AT WORKS
Słowa kluczowe	sektor, przemysł spożywczy, wydatki, uwarunkowania ekonomiczne, wypadki przy pracy, prewencja
Key words	sector, food industry, expenses, economic conditioning, work accidents, prevention
Abstrakt	Artykuł opisuje ekonomiczne uwarunkowania prewencji i wypadków przy pracy. Badaniem zostały objęte duże przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego na terenie województwa łódzkiego. W pracy ustalono model regresji prostoliniowej między rozpatrywanymi zmiennymi i dokonano oceny statystycznej skonstruowanego modelu. Z przeprowadzonych badań wynika, że koszty BHP ponoszone przez przedsiębiorstwa sektora spożywczego, mimo że wzrastały, były ogólnie niewystarczające i ponoszone zbyt późno.
Abstract	The paper describes the economic conditions of prevention and occupational accidents. The study covers large enterprises of the food industry in the Lodz region. The straight line regression model between the considered variables was developed and statistically evaluated.. It can be concluded that the health and safety costs incurred by enterprises in the food sector, although they grow, are generally insufficient and incurred too late.
Cytowanie	Zielińska A. (2018) Finansowe skutki wypadków przy pracy .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 101-110
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s101.pdf

Autor	Mirosław Drygas, Iwona Nurzyńska
Tytuł	Uwarunkowania dyskusji nad kształtem Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku
Title	Common Agricultural Policy Post 2020
Słowa kluczowe	Unia Europejska, Wspólna Polityka Rolna, płatności bezpośrednie, pierwszy i drugi filar WPR, reforma WPR
Key words	European Union, Common Agricultural Policy, direct payments, I and II pillar of the CAP, CAP reforms
Abstrakt	WPR UE, pomimo stałej, często ostrej, krytyki różnych środowisk, umożliwiała i nadal wspiera rozwój europejskiego rolnictwa i obszarów wiejskich. Aktualnie trwająca dyskusja nad jej kształtem po 2020 roku skłania do dokonania przeglądu stanowisk i wyrażenia własnych poglądów. W trwającej dyskusji od lat podnoszony jest pogląd o konieczności lepszego ukierunkowania WPR na skonkretyzowane cele dla uzyskania wyższej efektywności funduszy publicznych. Głównym celem opracowania jest dokonanie przeglądu ważniejszych wydarzeń, jakie miały miejsce w trakcie zainicjowanej w 2016 r. przez Komisję Europejską debaty, w tym sfinalizowanych konsultacji społecznych, na tle globalnych uwarunkowań politycznych, ekonomicznych, środowiskowych i technologicznych. Autorzy formułują hipotezę w następującym brzmieniu: Najbliższa reforma WPR choć przyniesie fundamentalne zmiany modelu wdrażania WPR, to jednak nie zapewni to jej znacznie silniejszego niż obecnie ukierunkowania na osiąganie zdefiniowanych i mierzalnych celów. Polityczny konsensus dotyczący wzmocnienia wsparcia na rzecz drobnych gospodarstw rolnych będzie kontynuowany kosztem ograniczenia wsparcia dla dużych operatorów. Oznacza to, że legitymizacja realizowanej polityki opierać się będzie głównie na społecznych i środowiskowych jej aspektach. Główną metodą badawczą jest przegląd i analiza obszernej literatury przedmiotu oraz dokumentów, analiz i ekspertyz.
Abstract	The CAP, despite strong criticisms from various expert cycles, enabled and still allows the development of European agriculture and rural areas. The current discussion about the CAP’s new architecture after 2020 stimulates a review of different positions and formulation of new views. For years, one of the key postulates has been better CAP targeting and a higher value for money. The objective of this publication is to present key developments that took place during this debate in the view of global political, economic, environmental and technological conditions. The authors formulated the following hypothesis: the coming CAP reform will bring about a fundamental change of the policy implementation model but the new CAP will not contribute to a stronger and measurable result-based orientation. The political consensus of supporting small farms will be continued at the expense of limiting support to the large farm operators. The main method used is online research, review of literature, and various analysis and documents.
Cytowanie	Drygas M., Nurzyńska I. (2018) Uwarunkowania dyskusji nad kształtem Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 57-69
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s57.pdf

Autor	Tomasz Tekień
Tytuł	Implementacja procedury analitycznej hierarchizacji (AHP) do określenia rankingu pilności scaleń gruntów rolnych na przykładzie gminy Jasionówka
Title	IMPLEMENTATION OF THE ANALYTIC HIERARCHY PROCESS (AHP) FOR DEFINING THE RANKING OF URGENCY OF LAND CONSOLIDATION BASED ON THE JASIONÓWKA COMMUNE
Słowa kluczowe	scalenie gruntów, rolnictwo, AHP
Key words	land consolidation, agriculture, AHP
Abstrakt	Artykuł podejmuje problem merytorycznego wsparcia w procesie zapobieżenia powstawaniu wadliwej struktury obszarowej gospodarstw rolnych. Zachodzące w ciągu dziesięcioleci zmiany struktury obszarowej i własnościowej gruntów użytkowanych rolniczo, spowodowały ich nadmierne rozdrobnienie, które utrudnia prawidłowe i wydajne gospodarowanie. Na przykładzie gminy Jasionówka (woj. podlaskie, powiat moniecki), zaproponowano wykorzystanie procedury analitycznej hierarchizacji (AHP) jako możliwości ustalenia kolejności przeprowadzenia scaleń w poszczególnych obrębach ewidencyjnych badanej gminy. Pozwala to na racjonalne wykorzystanie ograniczonych środków finansowych przy realizacji kosztownych prac scalenia i wymiany gruntów.
Abstract	The paper examines the issue of scientific support to prevent the faulty structures of farms under the consolidation process. Taking place over decades, changes in the structure and ownership of land utilized for agricultural purposes, resulted in excessive disaggregation, which obstructs proper and efficient management. The author, using an example of the Jasionówka commune (province Podlaskie, district Monki), proposes the use of analytic hierarchy process (AHP) as an opportunity to determine the proper order to carry out consolidation in the respective cadastral district. This allows for a rational use of limited financial resources when carrying out costly consolidation and an exchange of agricultural plots. The analysis was performed taking into account the relevant factors characterizing the area.
Cytowanie	Tekień T. (2018) Implementacja procedury analitycznej hierarchizacji (AHP) do określenia rankingu pilności scaleń gruntów rolnych na przykładzie gminy Jasionówka .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 68-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s68.pdf

Autor	Ewa Rauba
Tytuł	Opłaty za usługi wodne w rolnictwie w świetle polskiego prawa i wymagań Unii Europejskiej
Title	CHARGES FOR WATER SERVICES IN POLISH AGRICULTURE UNDER THE NATIONAL LAW AND THE REQUIREMENTS OF THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	użytkownicy wód, rolnictwo, usługi wodne, opłaty, zasada zwrotu kosztów
Key words	water users, agriculture, water services, charges, principle of cost recovery
Abstrakt	Użytkowników wody można podzielić na trzy podstawowe grupy: gospodarstwa domowe, przemysł i rolnictwo. Rolnictwo wykorzystuje zwykle nieoczyszczoną wodę pobraną bezpośrednio ze źródła do nawadniania pól uprawnych. Wraz z pojawieniem się uregulowań prawnych dotyczących usług wodnych wprowadzono zasadę zwrotu ich kosztów, która dotyczy wszystkich użytkowników. Rolnictwo w zakresie poboru wody powierzchniowej do nawadniania do 2018 roku nie ponosiło żadnych opłat. Celem opracowania jest przedstawienie systemu opłat za pobór wody do celów rolniczych w Polsce w nawiązaniu do wymogów Unii Europejskiej oraz zasady zwrotu kosztów za usługi wodne.
Abstract	Water users can be divided into three basic groups: households and individuals using water for drinking, industry and agriculture. Agriculture, contrary to municipal services and industry, uses usually non-purified water collected directly from the source. Such water is usually used to water arable land. The European Union included in its Water Framework Directive the term of water services. With the appearance of the term of water services, the principle of cost recovery of water service costs was introduced. This rule relates to all users of water services, including agriculture. In Poland agriculture in the context of surface water extraction for irrigation, did not have any charges imposed until 2018. The aim of this article was to present the charge system for water extraction for agriculture purposes in Poland in comparison to the requirements of the European Union and the principle of cost recovery for water services.
Cytowanie	Rauba E. (2018) Opłaty za usługi wodne w rolnictwie w świetle polskiego prawa i wymagań Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 130-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s130.pdf

Autor	Marek Kociński
Tytuł	O wykorzystaniu modelu dwumianowego do optymalizacji strategii sprzedaży zboża
Title	On the application of binomial model to optimize the strategy of grain selling
Słowa kluczowe	optymalny moment stopu, model dwumianowy, koszt magazynowania ziarna
Key words	optimal stopping time, binomial model, grain storage cost
Abstrakt	W artykule rozważany jest problem optymalnego wyboru momentu sprzedaży zboża w sytuacji, w której występuje koszt jego magazynowania i występuje zmienność procesu ceny ziarna. Do rozwiązania zagadnienia maksymalizacji różnicy między kwotą uzyskaną za sprzedaż ziarna a kosztem jego przechowywania użyto modelu dwumianowego, którym można opisywać dynamikę ceny zboża. Wyniki teoretyczne artykułu zostały zastosowane do obliczeń numerycznych. W przypadku optymalizacji sprzedaży zboża strategia, w której moment sprzedaży jest losowy, może być istotnie lepsza od strategii z deterministycznym czasem sprzedaży.
Abstract	In the article the problem of the optimal choice of the moment of selling the grain is considered when the grain price is characterized by volatility and there is the costs of storing the grain. To solve the problem of maximizing the difference between the amount obtained for the grain sale and the cost of storing the grain a binomial model was used to describe the dynamics of the grain price. The theoretical results of the paper were applied to the numerical calculations. In the optimization of selling the grain, the strategy with the random selling moment may be significantly better than the strategy with the deterministic selling time.
Cytowanie	Kociński M. (2018) O wykorzystaniu modelu dwumianowego do optymalizacji strategii sprzedaży zboża.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 69-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n123_s69.pdf

Autor	Wojciech Ziętara
Tytuł	Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw rolnych nastawionych na produkcję zwierzęcą w warunkach konkurencji i globalizacji
Title	Conditional development of agribusiness-oriented agricultural enterprises in a competitive and globalized world
Słowa kluczowe	gospodarstwa i przedsiębiorstwa rolnicze, bariery rozwoju, efektywność gospodarowania, konkurencyjność
Key words	farms and agricultural companies, barriers to their development, economic efficiency, competitiveness
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono ekonomiczne, społeczne, środowiskowe i administracyjne uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw rolnych, głównie z chowem trzody chlewnej i bydła. Wskazano czynniki ekonomiczne i organizacyjne skłaniające przedsiębiorstwa rolne do zwiększania skali produkcji. Czynniki ekonomiczne związane są z szybszym tempem wzrostu kosztów pracy w gospodarce narodowej i cen środków produkcji rolniczej od cen zbytu produktów rolnych. Czynniki organizacyjne wiążą się z rosnącymi wymogami przedsiębiorstw handlu i przetwórstwa rolnego w zakresie wielkości, jakości i terminowości dostaw. Wzrost skali produkcji w gospodarstwach może prowadzić do nadmiernego obciążenia środowiska i wzrostu uciążliwości z powodu odorów dla ludności na terenach wiejskich i w efekcie do sytuacji konfliktowych na tle społecznym. Ponadto występują bariery administracyjne utrudniające realizację inwestycji budowlanych związanych z rozwojem produkcji zwierzęcej.
Abstract	The study presents economic, social, environmental and administrative factors influencing the development of agricultural enterprises, mainly the ones breeding pigs and cattle. Economic and organizational factors inducing agricultural companies to increase the scale of production are shown. The economic factors are associated with faster growth of labor costs in the national economy and the prices of means of agricultural production than of the sales prices of agricultural products. The organizational factors are connected with the growing requirements of trade companies and agricultural processing in terms of size, quality and timely deliveries. The increase in the scale of production can lead to excessive burden on the environment and growth of odor nuisance to the non-agricultural population in rural areas. As a result, it can cause social conflict situations. In addition, there are administrative barriers hindering the implementation of construction projects related to the development of animal production.
Cytowanie	Ziętara W. (2017) Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw rolnych nastawionych na produkcję zwierzęcą w warunkach konkurencji i globalizacji.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 2: 7-22
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n2_s7.pdf

Autor	Jolanta Sobierajewska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Konkurencyjność polskich gospodarstw ogrodniczych
Title	COMPETITIVENESS OF THE POLISH HORTICULTURE FARMS
Słowa kluczowe	gospodarstwa ogrodnicze, wielkość ekonomiczna gospodarstw, konkuren­cyjność, efektywność
Key words	horticulture farms, economic size of farms, competitiveness, efficiency
Abstrakt	W artykule przedstawiono konkurencyjność i efektywność polskich gospodarstw ogrodniczych na tle analogicznych gospodarstw wybranych krajów Unii Europejskiej. Analizą objęto gospodarstwa objęte systemem monitoringu FADN w latach 2007-2009 i 2011-2013, specjalizujące się w uprawie warzyw, truskawek, kwiatów i roślin ozdobnych, grzybów i w szkółkarstwie. Konkurencyjność badanych gospodarstw ogrodniczych określono wskaź­nikiem konkurencyjności, obliczonym jako stosunek dochodu z gospodarstwa rolnego do kosztów użycia własnych czynników produkcji: ziemi, pracy i kapitału (za W. Kleinhanssem).
Abstract	The article presents the competitiveness and efficiency of Polish vegetable farms against the similar farms from selected European Union countries. The analysis covered farms specializing in growing vegetables, straw­berries, flowers and ornamental plants, mushrooms and nurseries covered by the FADN monitoring system in the years 2007-2009 and 2011-2013. The competitiveness of the researched vegetable farms was determined by the competitiveness index calculated as the ratio of farm income to the cost of using own factors of production: land, labor and capital (according to W. Kleinhanss). Competitive abilities were demonstrated by Polish vegetable farms with economic size of EUR 50-100 and 100-500 thousand of SO and area, respectively of 8.6 and 10.2 ha of UAA. These abilities were also demonstrated by Hungarian and Romanian farms of EUR 25-50 thousand of SO, French and German farms of EUR 100-500 thousand of SO as well as Italian and Spanish farms of EUR > 500 thousand of SO. Fully competitive were German farms of EUR > 500 thousand of SO and the Hungarian farms of EUR: 25-50, 50-100 and 100-500 thousand SO.
Cytowanie	Sobierajewska J., Ziętara W. (2017) Konkurencyjność polskich gospodarstw ogrodniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 21-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s21.pdf

Autor	Marcin Idzik
Tytuł	Pozycja konkurencyjna banków spółdzielczych w segmencie mikroprzedsiębiorstw
Title	Competitive position of the cooperative banks in the segment of micro-companies
Słowa kluczowe	bank spółdzielczy, przewaga konkurencyjna, wizerunek, satysfakcja, pozycja rynkowa
Key words	cooperative bank, competitive advantage, image, satisfaction, market position
Abstrakt	Celem opracowania była ocena pozycji konkurencyjnej banków spółdzielczych oraz ich zdolności do kreowania tendencji rozwojowych i skutecznego pozyskiwania nowych klientów w segmencie mikroprzedsiębiorstw. Źródło danych empirycznych stanowiły wyniki ogólnopolskich badań zrealizowanych na reprezentatywnej próbie N = 800 przedsiębiorstw o zatrudnieniu do 10 pracowników oraz rocznych obrotach do 2 mln euro. Analiza objęto udziały rynkowe, znajomość, potencjał i wizerunku marki oraz satysfakcję klientów. Banki spółdzielcze nie wykorzystują w pełni swoich walorów w budowaniu przewagi konkurencyjnej. Wysokie udziały rynkowe zawdzięczają stabilnej bazie „starych” klientów. Banki spółdzielcze nie są preferowane przez potencjalnych klientów. Pozycja konkurencyjna wynika z niszowych obszarów, w których działają banki spółdzielcze, kosztów obsługi oraz emocjonalnych uwarunkowań działania na lokalnym rynku. Stosowanie narzędzi marketingowych jest nieuniknione i powinno stać się elementarną częścią wspomagania funkcjonowania banków spółdzielczych.
Abstract	The objective of this paper is to evaluate the competitive position of the cooperative banks and their ability to create the growth trends and effectively acquire new customers in the micro-company segment. The sources of the empirical data were the results of the nation-wide surveys conducted on a representative sample of N = 800 companies with up to 10 employees and an annual turnover of up to 2 m EUR. The analysis included the market shares, familiarity, brand potential and image as well as the customer satisfaction. The cooperative banks do not fully use their advantages in building their competitive advantage. A stable base of the “regular” customers contributes to their high market shares. The cooperative banks are not preferred by the prospective customers. The competitive position of the cooperative banks is based on the niche areas where the cooperative banks operate and the service costs as well as the emotional circumstances of operating on the local market. The application of the marketing tools is inevitable and should be the elementary part of the support provided for the cooperative banks.
Cytowanie	Idzik M. (2017) Pozycja konkurencyjna banków spółdzielczych w segmencie mikroprzedsiębiorstw.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 119: 37-50
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n119_s37.pdf

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE
Title	Profitability of Common Wheat Production in the EU
Słowa kluczowe	pszenica zwyczajna, rentowność produkcji, UE, regresja panelowa
Key words	common wheat, production profitability, EU, panel regression
Abstrakt	Głównym celem artykułu była wielowymiarowa analiza rentowności produkcji pszenicy zwyczajnej w gospodarstwach rolnych krajów UE. Badania przeprowadzono w układzie krajów Unii Europejskiej za lata 2007-2013 na podstawie danych publikowanych przez Komisję Europejską w raportach EU Cereal Farms Report. Rentowność produkcji pszenicy analizowano na podstawie rachunku przychodów i kosztów, który umożliwia wielowymiarową ocenę zdolności gospodarstw do generowania zysków z produkcji pszenicy mierzoną rentownością brutto i netto. Ponadto, w celu identyfikacji siły i kierunku wpływu wybranych charakterystyk techniczno-ekonomicznych, cenowych oraz kosztowych na rentowność produkcji pszenicy zastosowano metody regresji panelowej. W świetle parametrów regresji panelowej na zmienność rentowność produkcji pszenicy najsilniej wpływały ceny i plony pszenicy oraz koszty nawożenia i koszty energii.
Abstract	The main aim of the article is to present multidimensional analysis of profitability of common wheat production in EU farms. The research focused on EU member states in years 2007-2013 and was based on statistical data published by the European Commission in EU Cereal Farms Reports. The profitability of common wheat production was analysed on the basis of income and expenditure accounts, which allowed to conduct multileveled evaluation of farms' ability to generate income from wheat production measured with gross and net margins. Furthermore, the panel regression model was used in order to identify strenght and direction of influence of chosen technical and economic price and cost characteristics on profitability of wheat production. In the light of panel model parameters, price and yield of wheat and both energy and fertilisation costs should be considered as most influential factors.
Cytowanie	Gołaś Z. (2017) Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s29.pdf

Autor	Dominika Szwed, Anna Wasilewska
Tytuł	Formy zatrudnienia pracowników a koszty pracy
Title	FORMS OF EMPLOYMENT AND LABOUR COSTS
Słowa kluczowe	koszty pracy, składniki obligatoryjne i fakultatywne, formy zatrudnienia, minimalizacja kosztów pracy
Key words	labour costs, mandatory and optional components of wages, types of contracts, minimization of labour costs
Abstrakt	Koszty pracy to ogół kosztów, jakie ponosi przedsiębiorstwo w związku z zatrudnieniem pracowników. W ich skład wchodzą elementy obligatoryjne m.in. w postaci płacy minimalnej, dopłat do godzin nadliczbowych, składki na ubezpieczenie społeczne, FP i FGŚP oraz fakultatywne czyli wynagrodzenia powyżej płacy minimalnej, premie uznaniowe. Jedną z możliwości minimalizacji kosztów pracy jest stosowanie odpowiedniej formy zatrudnienia pracowników. W artykule przedstawiono możliwe formy zatrudnienia pracowników, wskazując na ich wady i zalety oraz wpływ na obciążenie pracodawcy kosztami pracy.
Abstract	The aim of the study was to determine the components of labour costs and to indicate the possibilities of limiting them by employing various forms of employment and indicating their disadvantages and advantages. Research shows that most labour costs are mandatory but the costs of hired labour vary depending on the form of employment (contract type). The highest costs are generated by permanent employment (employment contract). The most important way to allow an entrepreneur to optimize labour costs is an ordering contract. Labour costs in Poland are low in comparison with other EU countries. The average hourly cost of employment in Poland was 8.6 euros in 2016 towards 25.4 euros in the EU average. In the structure of average cost of labour, the non-wage costs (employer's social security contributions) accounted for 18.6% in Poland and 24% in the EU average
Cytowanie	Szwed D., Wasilewska A. (2017) Formy zatrudnienia pracowników a koszty pracy.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 218-228
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s218.pdf

Autor	Monika Grajber, Anna Wasilewska
Tytuł	Koszty pracy – studium przypadku jednostki budżetowej
Title	Labour costs – case study of local government budget entity
Słowa kluczowe	przedszkole, poziom i struktura kosztów pracy, nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni
Key words	kindergarten, labour costs level, labour costs structure, teachers, non-pedagogical staff
Abstrakt	Głównym wydatkiem jednostki budżetowej są koszty związane z zatrudnieniem pracowników, którymi w oświatowej jednostce budżetowej są nauczyciele oraz pracownicy administracji i obsługi. Podstawowym składnikiem kosztów pracy obu grup pracowników jest wynagrodzenie brutto, które jest regulowane innymi aktami prawnymi (ustawą o Karcie Nauczyciela i ustawą o pracownikach samorządowych), co powoduje różnice w ich poziomie. Celem badań było określenie poziomu i struktury kosztów pracy wynikających z zatrudnienia pracowników w jednostce budżetowej, z uwzględnieniem nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych. Materiał empiryczny stanowiły dane i informacje o działalności przedszkola publicznego w latach 2013-2015.
Abstract	The main expenditures of a budget entity are the costs associated with employing workers, who are teachers, administrators and servants. The basic component of the labor costs of the two groups of workers is gross remuneration, which is regulated by legal acts (Teachers’ Charter Act and the Act on Local Government Employees), which causes differences in their level. The purpose of the study was to determine the level and structure of labour costs resulting from the employment of staff in the budget entity, including teachers and non-pedagogical staff. The empirical material consisted of data and information on the activities of public kindergartens in the years 2013-2015.
Cytowanie	Grajber M., Wasilewska A. (2017) Koszty pracy – studium przypadku jednostki budżetowej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 85-95
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n4_s85.pdf